پاسخ

حتماً تا حالا تجربه كرده‏اى كه وقتى تو و اهل خانواده منتظر آمدن يك مهمان عزيز مى‏شويد، چه حالى داريد. خانه را خوب مرتّب مى‏كنيد، حياط را جارو مى‏زنيد، غذاى خوشمزه‏اى مى‏پزيد، لباس مرتّبى مى‏پوشيد و وقتى همه چيز آماده شد، چشم به در خانه مى‏دوزيد و مشتاقانه به انتظار آمدن مهمان خود مى‏نشينيد. منتظر امام زمان عليه السلام بودن هم همين‏طور است.

كسى كه در انتظار حضرت مهدى عليه السلام باشد، خودش را براى آمدن آن حضرت و خدمت به آن بزرگوار آماده مى‏كند. خانه دلش را از حسادت و  كينه پاك مى‏سازد،

 رفتارهاى زشتى مثل دروغگويى و غيبت و ظلم را كنار مى‏گذارد، خودش را با انجام كارهاى خوبى مثل نماز خواندن و مهربانى با ديگران آراسته مى‏نمايد و از هر كارى كه امام زمان بدش مى‏آيد، دورى مى‏جويد. اين است معناى واقعى انتظار كه رسول خدا آن را بهترين عبادت معرّفى نموده و حضرت صادق عليه السلام آن را به سربازى پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم تشبيه كرده است.

از يك نظر شايد بتوان گفت كه منتظر حضرت مهدى عليه السلام بودن، يعنى آن كه قرآن را برنامه زندگى خود سازيم و آيه- آيه آن را سرمشق خود قرار دهيم.

با اينكه در زمان امام صادق امام زمان عليهما السلام متولد نشده بودند ، چطور ايشان فرموده اند به امام زمان سلام كنيد ؟

پاسخ:

  اولا: معناي سلام دعا براي سلامت است ودعا هم براي شخص موجود ممكن است هم كسي كه موجود نيست . در ابتدا بايد معني سلام مشخص شود . سلام همان طور كه در كتب لغت وتفسير اهل سنت نيز موجود است به معني دعاي براي سلامت به كار مي رود :

معني السلام هو الدعاء بالسلامة

الإيضاح في علوم البلاغة ج1/ص347

معناي سلام دعاي براي سلامت است.

شبيه همين عبارت در كتابهاي زير آمده است:

التفسير الكبير ج21/ص202- الكشاف ج3/ص29- روح المعاني ج12/ص94- زاد المسير ج9/ص194- فتح الباري ج11/ص13

پس وقتي به كسي سلام مي كني براي وي دعاي به سلام كرده اي . وبراي دعا كردن براي شخص موجود بودن وي شرط نيست . در بسياري روايات اهل سنت آمده است كه رسول خدا براي كساني كه درآن زمان موجود نبوده انددعاكرده اند :

11691 حدثنا عبد الله حدثني أبي ثنا حسن قال سمعت عبد الله بن لهيعة قال ثنا دراج أبو السمح ان أبا الهيثم حدثه عن أبي سعيد الخدري عن رسول الله  صلي الله عليه وسلم  ان رجلا قال له يا رسول الله طوبي لمن رآك وآمن بك قال طوبي لمن رآني وآمن بي ثم طوبي ثم طوبي ثم طوبي لمن آمن بي ولم يرني قال له رجل وما طوبي قال شجرة في الجنة مسيرة مائة عام ثياب أهل الجنة تخرج من أكمامها

مسند أحمد بن حنبل ج3/ص71

شخصي به رسول خدا عرض كرد درخت بهشتي طوبي براي كسي باشد كه تو را ديده و به تو ايمان آورده است (طوبي اصطلاحي در دعاست).حضرت فرمودند درخت بهشتي براي كسي باشد كه من را ديده وايمان آورده است . ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي براي كسي باشد كه به من ايمان آورده ولي من را نديده است . شخصي به حضرت عرض كرد طوبي چيست . فرمودند درختي است در بهست كه طولش به اندازه هزار ماه راه است كه لباس بهشتيان از شاخه هاي ان بيرون مي آيد.

اين روايت در المستدرك علي الصحيحين ج4/ص96 - صحيح ابن حبان ج16/ص213- مسند أبي يعلي ج2/ص519 و چندين كتاب ديگر  آمده است ودر بسياري از آنها اين روايت را صحيح دانسته اند.

ثانيا: در روايات مورد بحث – كه در اول سوال يك گذشت-  ،سوال چنين است كه در زمان حضرت ولي عصر چطور به ايشان سلام مي كنند ، حضرت پاسخ دادند مي گويي السلام عليك يابقية الله  كه معني آن چنين است: اگر زمان او را درك كردي چنين مي گويي ؛

اما علاوه بر اين مطلب ، ما براي دفع شبهه از زياراتي كه براي امام زمان عج الله تعالي فرجه الشريف قبل از تولد ايشان ذكر شده است چنين پاسخ مي گوييم كه :

ثالثا: تمامي مردم قبل از تولد در اين عالم ، وجود روحاني داشته و درك وفهم دارند اهل سنت در ذيل آيه شريفه :

وَإذ أخَذَ رَبُّكَ مِن بَنِي آدَمَ مِن ظُهُورِهِم ذُرِّيَّتَهُم وَأشهَدَهُم عَلَي أنفُسِهِم ألَستُ بِرَبِّكُم قَالُوا بَلَي (سوره أعراف آيه 172)

وهنگامي كه پروردگارت از فرزندان آدم ذريه ايشان را گرفت(خلق كرد) وايشان را شاهد بر خودشان گرفت(از خودشان اقرار گرفت) كه آيا من پروردگار شما نيستم؟ همگي گفتند آري

به اين مطلب اقرار كرده اند .اگر چه رواياتي كه ايشان در اين زمينه آورده اند در بعضي جهات با نظر شيعه منافات دارد اما اصل وجود در عالم ذر را اثبات مي نمايد :

11190 أنا قتيبة بن سعيد عن مالك عن زيد بن أبي أنيسة عن عبد الحميد بن عبد الرحمن بن زيد عن مسلم بن يسار الجهني أن عمر بن الخطاب سئل عن هذه الآية وإذ أخذ ربك من بني آدم من ظهورهم ذريتهم وأشهدهم علي أنفسهم ألست بربكم قالوا بلي شهدنا أن تقولوا يوم القيامة إنا كنا عن هذا غافلين فقال عمر سمعت رسول الله  صلي الله عليه وسلم  يسأل عنها فقال رسول الله 

بهترين هديه به امام زمان (عج)  

اينطوري نيست كه وقتي امام زمان بيايد همه ي نفوس، مسلمان مي شوند، نخير، چنين چيزي نيست، چرا؟ چون قرآن مي فرمايد: (وَ ألقَينا بَينَهُم ُ الْعَداوَة َ وَ الْبَغْضاءَ الي يَوم ِ الْقِيامَة)

دعا كردن براي فرج امام زمان عليه السلام بهترين هديه براي حضرت است. براي حضرت صدقه بدهيم و محبّت كنيم. فرج عمومي حضرت اينست كه حكومت حضرت تشكيل بشود. همه ي انبياء منتظر آن حكومت بوده اند.

البته ما بايد براي اين نظام تلاش كنيم امّا نبايد خيال كنيم كه ما چون اين نظام را قبول كرديم پس ما مسلمانيم. نخير! مسلمان نيستيم و بايد اقرار كنيم كه ما مسلمان نيستيم. اسلام چيز ديگري است.

الان اگر بنده بگويم من نمونه ي حوزه ي علميه هستم، اصلاً مردم از حوزه ي علميه متنفّر مي شوند. بايد بگويم من هم يك طلبه ي ناقص از حوزه هستم، اگريك نواقصي از من ديدي، آنها را به حساب حوزه نگذار. من يك مسلمان كالي(ناقص) هستم. اگر از من اشكالي ديدي به اسلام لطمه نزن.

مرحوم جمال الدين اسدآبادي - خدا او را رحمت كند - مي گفت بايد اول بگوييم ما مسلمان نيستيم، بعد تبليغ اسلام را كنيم. ما يك سري سليقه ي شخصي ازشرق و غرب جمع كرده ايم و اسمش را اسلام گذاشته ايم. عروسي و عزاي ما اسلامي است ؟مراسم و رفتارهاي ما اسلامي است ؟ كجاي ما اسلامي است؟

البته اينطوري نيست كه فكر كنيم حضرت وقتي بيايند، من عوض مي شوم و نفوس عوض مي شوند. منتها من جرأت نمي كنم كاربد كنم. الان جرأت نمي كنم از ترس قانون، شراب فروشي باز كنم ولي در خانه ام مي توانم شراب بسازم. امّا آنوقت جرأت نمي كنم در خانه ي خودم هم شراب بسازم، نه اينكه نخواهم اين كار رابكنم. آن كسي كه مي خواهد دزدي كند ديگر نمي تواند، نه اينكه نمي خواهد دزدي كند.

اينطوري نيست كه وقتي امام زمان بيايد همه ي نفوس، مسلمان مي شوند، نخير، چنين چيزي نيست، چرا؟ چون قرآن مي فرمايد: (وَ ألقَينا بَينَهُم ُ الْعَداوَة َ وَ الْبَغْضاءَ الي يَوم ِ الْقِيامَة) تا قيامت، اين بشرهمينطوري است. منتهي همين طور كه براي حضرت سليمان، همه ي جن و انس در خدمتش بودند، وقتي حضرت بيايد، همه ي قدرت ها در دست اوست. آن وقت آدم از در و ديوار و عيال خودش و از شنود شدن حرفهايش مي ترسد.

وقتي اينطور شد من ديگر مي ترسم خلاف كنم. نه اينكه خيال كنيم نفوس ما عوض مي شود ولي الان اگر انسان كاري كند امام زمان راضي شودهفتاد برابر آن وقت است، منظور از هفتاد، عدد نيست، كنايه از كثرت است، يعني اعمال خيلي ارزش دارد.

شما الان هركار خوبي بكني، هفتاد برابر آن وقت است. ما كافي است واجب را انجام دهيم و حرام را ترك كنيم آن وقت سلمان زمان مي شويم. اگر كسي به واجب عمل كند و حرام راترك كند، خدا دستش را مي گيرد و او را هفت شهر عشق مي گرداند. ما خيال كرده ايم كلاس اخلاق امجد كسي را مي سازد، نه، چنين نيست ! امجد خودش را نساخته، بعد بيايد تو را بسازد؟از اين كلاس اخلاق به آن كلاس اخلاق.

يك عده شيّاد هم در جامعه افتاده اند و فرمول دست شان است و از غيب هم مي گويند و اسرار بقيه را فاش مي كنند. آن وقت يك عده شيّاد با اين جوان هاافتاده اند. خدا قوام را رحمت كند. وقتي خطايي مي ديد عبا را به سر مي كشيد تا نبيند. بزرگان مامظهر ستّاريت بودند، مظهرِ (يا مَن ظَهَرَ الجَميل و سَتَرَ القبيح) بودند.

درس اخلاق آيت الله امجد

فوايد علايم ظهور چيست؟

پاسخ:

 در رابطه با اينكه ظهور علايم يادشده، چه فايده‏هايي دارد، مي‏توان در سه فايده خلاصه كرد: اول اينكه اين علامات مي‏توانند جنبه تشريفاتي داشته باشند كه خداي متعال به وسيله اينها تجليلي از مقام آن حضرت نمايد، چنانكه از تولد خاتم‏الانبياء (ص) به علاماتي تجليل نمود. پس ظهور اين علامات بر عظمت آن حضرت و اهمّيت مقاصد و منويّات تو دلالت دارد.

دوم اينكه، اعلام خطر و جنگ به دشمنان است، يعني به وسيله اين امور، دشمنان آن حضرت را قبل از شروع به جنگ، تهديد و ارعاب مي‏كند، و شايد همين امور هم از اسباب رعب و وحشتي باشد كه در احاديث وارد شده كه آن حضرت به وسيله رعب و وحشت نصرت و ياري مي‏شود و به هر سمتي حركت كند، به اندازه دو ماه راه پيشاپيش او رعب حركت مي‏كند.

سوم اينكه: مژده و بشارت به منتظرين و طالبان وصال است، تا هم تسكين خاطر پيدا نمايند و هم آماده خدمتگزاري شوند، ترسي كه از دشمنان داشتند از خود زايل، و قوّت قلبي حاصل كنند

منبع:موسسه تحقيقاتي ولي عصر(ع).

آيا اعتقاد به مهدويت و منجي جهاني مخصوص شيعيان است؟

اعتقاد به مهدويت و منجي جهاني اختصاص به شيعه ندارد، مهمه اديان و مذاهب به گونه‏اي اعتقاد به آن دارند.

در منابع حديثي اهل سنت، روايات در خصوص حضرت مهدي (عليه السلام) فراوان است. تفاوت نظر شيعه و سني در اين است كه اهل سنت عقيده دارد، مهدي در آخر الزمان متولد خواهد شد، ولي شيعه مي‏گويد حضرت متولد شده و هم اكنون زنده هستند و در پس پرده غيبت مي‏باشند

امام زمان (عج) چگونه و توسط چه كسي به شهادت مي‏رسد؟

پيرامون شهادت يا درگذشت امام زمان (عج) روايات متعددي در دست است ولي با توجه به سخن امام حسن (ع) كه فرموده است: «هيچ يك از امامان نيست، جزآنكه مسموم يا شهيد مي‏شود.» مي‏توان گفت، رواياتي كه بر شهادت امام دلالت دارند، بر ديگر روايات ترجيح و برتري دارند.

درباره شهادت حضرت وچگونگي آن روايت شده است: هنگامي كه سال 70 به پايان آيد و مرگ حضرت فرا رسد، زني به نام سعيده از طايفه بني تميم، ايشان را به شهادت مي‏رساند. ويژگي آن زن اين است كه مانند مردها محاسن دارد. او از بالاي بام، هنگامي كه حضرت در حال عبور است، سنگي به سوي ايشان پرتاب مي‏كند و آن حضرت را به شهادت مي‏رساند. چون حضرت شهيد مي‏شوند، امام حسين (ع) مراسم غسل، كفن و دفن آن حضرت را به عهده مي‏گيرند

منبع:موسسه تحقيقاتي ولي عصر(ع)

چه كسي امام زمان (عج) را غسل داده و بر پيكر مطهرش نماز مي‏خواند و او را به خاك مي‏سپارد؟

برخي از علماي شيعه بر اين عقيده هستند كه امام را امام غسل مي‏دهد و براي او نماز مي‏خواند و به خاك مي‏سپارد. چنان كه امام رضا (ع) فرموده است:«امام را جز امام غسل نمي‏دهد.»

بنابراين، قدر مسلم اين است كه يكي از امامان معصوم (ع) بايد او را غسل دهد، اما اينكه كداميك از آن بزرگواران مراسم تغسيل و خاكسپاري را انجام مي‏دهد، از روايات چنين معلوم مي‏شود كه امام حسين رجعت نموده و امام شهيد را غسل مي‏دهد

منبع:موسسه تحقيقاتي ولي عصر(ع)

مادر امام زمان (عليه السلام) كيست؟

مادر امام زمان (عليه السلام) نرجس خاتون دختر يوشعا پسر قيصر روم از نسل شمعون يكي از حواريين حضرت عيسي (عليه السلام) است كه به دنبال يك سلسله وقايع معجزه آسا از روم به سامرّا مي‏آيد و سپس به افتخار همسري امام عسكري (عليه السلام) نايل مي‏گردد.

خلاصه سرگذشت ايشان از زبان خودشان بدين شرح است

ويژگيهاي ممتاز ياران امام زمان (عج) را بيان كنيد؟

ياران حضرت (عج) ياران خاص هستند كه وزراي ايشان هستند؛ يعني حكام دنيا كه 313 نفر هستند، اينها از كبار اولياء الله هستند. روايات مختلف درباره صفاتشان داريم از منابع سني‏ها و رواياتي از منابع خودمان كه آن افراد خير اهل الارض هستند. روايت داريم كه افضل از اصحاب ابي عبدالله الحسين عليه السلام هستند؛ ولي معلوم نيست كه اين سند صحيح باشد. به هر حال ياران حضرت درجاتشان بالا است

آيا در كتب اهل سنّت رواياتي پيرامون وجود و ظهور وسيره امام مهدي (عج) نقل شده است؟

پاسخ:

 اگرچه عقيده به وجود "مهدي موعود" در بين شيعه اماميّه، موج بيشتري دارد، و شايد روايات وارده در اين موضوع بالغ بر يك هزار حديث باشد؛ اما بعضي از پژوهندگان مسائل اسلامي، تعداد رواياتي را كه اهل تسنن در اين زمينه وارد شده، به دويست حديث تخمين زده‏اند. باري، هرچند كه خفقان عمومي در دوران بني اميّه و بني عباس و دستهاي مقتدر و مرموز سياست وقت و تعصّبات شديد مذهبي اجازه نمي‏داد كه اخبار مربوط به ولايت و امامت مورد مذاكره و ثبت و ضبط قرارگيرد، ولي باز هم كتابهاي اصلي اهل سنّت از احاديث مربوط به حضرت مهدي (عج) خالي نيست، كه در اينجا به چند نمونه اشاره مي‏كنيم

آيا امام زمان (عج) همسر و فرزندي دارد؟

پاسخ:                                                                                       

 اگر چه از ظاهر بعضي روايات و ادعيه معصومين، چنين استنباط شده كه آن حضرت داراي همسر و اولاد مي‏باشد. اما همانطور كه خواهد آمد، برخي روايات نيز كه از درجه اعتبار زيادي برخوردارند، به فرزند نداشتن آن حضرت تصريح دارند.

واما ابتدا به رواياتي كه به وسيله آنها مي‏توان بر فرزند داشتن حضرت مهدي (عج) استدلال نمود، مي‏پردازيم و آنها را مورد بررسي قرار مي‏دهيم

آيا در قرآن كريم شواهدي بر وجود و ظهور امام مهدي (ع) يافت مي‏شود؟

پاسخ:

 هرچند نياز نيست هر موضوع صحيحي با تمام جزئيات در قرآن كريم آمده باشد، زيرا بسياري از موارد واقعيت دارد ولي وحي الهي به جزئيات متعرض نگشته است. اما جواب سؤال مذكورمثبت است. آيات بسياري پيرامون حكومت جهاني امام عصر (ع) وجود دارد كه بزرگان دين در كتابهاي معتبر و گرانبهايشان نقل فرموده‏اند، از جمله آنها "علّامه مجلسي" كه در كتاب شريف بحار الانوار بابي را به ذكر آيات قرآن كريم كه به قيام امام زمان (عج) تأويل شده، اختصاص داده است، و ما در اينجا به چند نمونه اكتفا مي‏كنيم

علايم و نشانه‏هاي ظهور حضرت مهدي (عج) چيست؟

پاسخ:

 چنان كه پيشتر بيان شد، وقت ظهور امام مهدي (عج) براي هيچكس جز خداوند متعال معلوم نيست، و كساني كه وقت ظهور را تعيين نمايند، دروغگو شمرده شده‏اند. ولي علايم و نشانه‏هاي بسياري براي ظهور آن حضرت در كتابهاي حديث ثبت شده است كه ذكر تمام آنها از حوصله اين كتاب خارج مي‏باشد.

علايم ظهور به دو دسته كلي تقسيم مي‏شوند: علايم حتمي و علايم غير حتمي. چنان‏كه فضيل بن يسار از امام باقر (ع) روايت كرده كه فرمود: «نشانه‏هاي ظهور دو دسته است: يكي نشانه‏هاي غير حتمي و ديگر نشانه‏هاي حتمي، خروج

سفياني از نشانه‏هاي حتمي است كه راهي جز آن نيست

آيا حضرت مهدي (عج) از زمان ظهور خويش آگاهي دارد؟

پاسخ:

 با توجّه به اين مسأله كه امامان معصوم (ع) از عالم غيبت خبر دارند و در مواقع نياز و ضروري مطالب و حقايقي را دريافت مي‏كنند، مي‏توان گفت كه خداوند از اين طريق هنگامه ظهور را به مهدي موعود (عج) الهام مي‏فرمايد: چنانكه امام صادق (ع) فرمود: «امامي از ما غايب مي‏شود، پس چون خداوند اراده كند كه او را آشكار و ظاهر گرداند، اثري در دل وي پديد مي‏آيد، پس به اين گونه به امر پروردگار ظاهر مي‏گرد

حضرت مهدي (عج) كي خواهد آمد؟ و اصولاٌ آيا تعيين سال، ماه و روز ظهور حضرتش ممكن است؟

پاسخ:

 ظهور امام زمان (عج) و طلوع فجر آفتاب امامت، وقت و ساعتي دارد كه بنابر روايات نقل شده همانند ساعت برقراري قيامت است

يعني كسي به جز خداوند متعال از ظاهر شدن اين آفتاب عدل گستر اطّلاع ندارد

علت غيبت امام زمان (عليه السلام) چيست؟

 بنابر آنچه در برخي از روايات آمده است، علت واقعي غيبت امام زمان (عليه السلام) بر ما پوشيده است (كمال الدين و تمام النعمة، ص 482)؛ در عين حال با استفاده از روايات به عواملي چند در اين زمينه پي مي‏بريم:

از 313 نفر ياران امام زمان (عج) چند نفر زن هستند ؟

چگونه ميتوان وجود نازنين امام زمان(ع) را از قرآن و يا از منابع اهل سنت اثبات كرد؟

پاسخ:

براي متقاعد كردن برادران اهل سنت ميتوان گفت:

پي بردن به اينكه حضرت مهدي(عج) وجود دارد و متولد شده است، از راه عقل ممكن نيست، زيرا قضيه متولد شدن يا متولد نشدن امام يا هركس ديگر از حوزه عقل خارج است و عقل بدون استفاده از آيات و روايات و گفتار گذشتگان نميتواند بگويد در سال 255 هجري قمري چه كسي يا چه كساني متولد شدهاند. همان طور كه نميتواند بگويد در صد سال بعد چه كسي يا چه كساني متولد ميشوند واصولاً نميتوان از عقل چنين انتظاري داشت بنابراين براي اثبات موضوع راهي جز پيمودن طريق نقل نميماند.

در قرآن كريم به تولد حضرت مهدي(عج) اشاره نشده است واصولاً قرآن كريم به جزئيات نميپردازد گرچه صورت كلي و مايه اساسي انديشه مهدويت كه همان حتميت رسيدن جامعه بشري به عدالت است در آيات قران تجلي نموده است و در روايات اهل سنت نيز به آن تصريح شده است.

روايات و ادلهاي كه بر تولد حضرت مهدي(عج) وجود دارد به شرح ذيل ميباشد:

چرا وقتي امام زمان (عج) ظهور مي كنند تمامي اسلحه ها از كار مي افتد؟چه فلسفه اي دارد؟

 جواب:

اين كه در بعضي روايات وارد شده كه مقارن با ظهور حضرت مهدي تمامي اسلحه ها از كار مي افتد چگونگي آن به درستي معلوم نيست. شايد بعضي تصور كنند كه آن حضرت اسلحه اي با خود مي آورد به سان عصاي موسي، كه اژدها آسا، همه اسلحه هاي قبل را بلعيده و از كارمي اندازد ولي آنچه كه به نظر بهتر مي رسد اين است كه قيام حضرت مهدي اوج تقابل ايمان و معنويت در برابر ابزارهاي مادي است و همچنانكه بارها و از جمله در جريان انقلاب اسلامي به اثبات رسيد هيچ سلاح و ابزاري قادر به مقابله با اسلحه ايمان و معنويت و اراده الهي نيست و اين تجربه در آن زمان در بالاترين تجلي خود به ظهور مي رسد و اين است معنا و مفهوم از كار افتادن اسلحه ها، اين يعني مغلوب شدن ابزار و سلاح در برابر اراده عدالت جوي بشري و قلبهاي مملو از ايمان و معنويت اما اين كه به چه كيفيت ظاهري غلبه حق بر باطل انجام مي شود به نظر مي رسد وقايع يازده سپتامبر امريكا در كوتاهترين زمان ممكن افول پذيري تمدن مادي غرب را به اثبات رساند چگونه نتوانيم باور آوريم كه در كمترين زمان ممكن به هنگام قيام حضرت مهدي همه محاسبات اهل باطل و ابزارها و سلاحهاي آنها از كار مي افتد ؟

موسسه تحقیقاتی ولی عصر (عج)

 وظيفه ما شيعيان در زمان غيبت امام زمان (عج) چيست ؟

پاسخ :

در زمان غيبت وظايف گوناگوني براي شيعه ذكر شده است ؛ از

جمله:

1. تلاش در جهت شناخت هر چه بيشتر و بهتر امام زمان (عج) ؛

2. تكاپو و كوشش در جهت زمينه سازي ظهور آن حضرت ، اين مهم از

راه هاي زير ميسر است :

الف) خودسازي و ديگر سازي. ؛

ب ) شناخت و شناساندن امام زمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) ، اهداف والاي آن حضرت ، نقش

بزرگ تاريخي و ارمغان الهي ايشان به جهان بشريت ؛

ج ) شناخت و معرفي هر چه بهتر اسلام به جهانيان .

3 . تلاش و جهاد در جهت دفاع از اسلام و حفظ كيان اسلامي ؛

4 . پيروي از نائبان امام عصر (عجل الله تعالي فرجه الشريف) يعني عالمان و فقيهان عادل و شايسته ؛

5 . دعا براي فرج آن حضرت ؛

6 . دعا و صدقه دادن براي سلامتي آن حضرت ؛

7 . اهداي ثواب اعمال نيك مانند تلاوت قرآن و... براي آن حضرت نيز مستحب و ستوده است .

موسسه تحقیقاتی ولی عصر (عج)

آزمايش مردم يكي از اسرار غيبت

 كه در روايات به آن اشاره شده، مسأله آزمايش مردم در غيبت وليّ خداست؛ زيرا گردن نهادن به اطاعت يك امام ظاهر و آشكار، ممكن است از روي ترس يا طمع باشد، امّا ايمان به اطاعت از امام غايب از اين عيبها به دور است.

امام حسين(ع) با هدف زنده ساختن احکام قرآن و سنّت پيامبر اکرم (ص) و از بين بردن بدعتهايي که در نتيجه حاکميت بني اميّه در دين ايجاد شده بود قيام کردند و در طول مسير مدينه تا کربلا ضمن اشاره به انگيزه قيام شان فرمودند:
من به منظور ايجاد اصلاح در امّت جدم رسول خدا (ص) قيام کرده‏ام مي‏خواهم امر به معروف و نهي از منکر کنم و به همان سيره و شيوه مرسوم جدّم پيامبراکرم(ص) و پدرم علي‏بن‏ابي‏طالب(ع) عمل مي‏کنم. [1] .

فقط دعا گويان مهدي اهل نجاتند

يکي از وظايف مهم شيعيان دعا کردن براي فرج مولاي انس و جان حضرت صاحب الزمان است که خود فرمودند: و اکثر الدعاء بتعجيل الفرج فان ذلک فرجکم. [1] .

و براي تعجيل فرج زياد دعا کنيد که آن فرج شماست. برکات دعا براي فرج به خود ما بر مي گردد. مرحوم آيه الله موسوي اصفهاني دو جلد کتاب به امر مطاع امام زمان عليه السلام نوشت به نام مکيال المکارم في فوائد الدعاء للقائم. تمام مطالب اين کتاب ارزنده درباره اين موضوع است

آيا وهابيت اعتقادي به منجي دارند ؟

پاسخ

اقا بيا كه وقت آمدنت دير شد بيا    اين دل  در انتظار رخت پير شد بيا

اين جمعه هم گذشت وليكن نيامدي   ايات غربتم همه تفسير شد بيا

در دفترم به ياد تو نرگس كشيده ام نرگس هم از فراق تو دلگير شد بيا

گفتي كه پاك كن دلت از هرچه غير ماست قلبم به احترام تو تطهيرشد بيا

ازدواج امام زمان(عليه السلام)

مقدّمه

يكى از مباحث پيرامون شخصيّت حضرت مهدى (عج)، زندگى شخصى و خانوادگى آن حضرت است، سخن از ازدواج يا عدم آن و داشتن فرزند و مكان زندگى و وضعيّت زندگى اولاد او و كيفيّت زندگى آن حضرت از بحثهاى جذّابى است كه احياناً در اذهان بسيارى از معتقدان به او ابهاماتى وجود دارد، كه معمولا با جوابهاى ضدّ و نقيضى نيز مواجه ميشوند.

اساساً غيبت طولانى آن حضرت از نگاه زندگانى شخصى و خصوصى وى اين سؤال را بوجود ميآورد كه آيا در اين مدّت، حضرت مهدى(عليه السلام)ازدواج كرده است يا خير؟

برخى اين سؤال را به صورت اشكال مطرح كرده و ميگويند: اگر ازدواج كرده و همسر دارد، لازمهاش داشتن فرزند است، و لازمه اين نيز فاش شدن اسرار و شناسايى آن حضرت است، كه با حكمت و فلسفه غيبت منافات دارد.

و اگر ازدواج نكرده است، پس به سنّت رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) و به امر شرعى مستحب عمل نكرده است، كه اينهم با مقام و شأن آن حضرت نميسازد، زيرا وى رهبر دينى مردم است و در عمل به مستحبات همچون واجبات، بايد پيشقدم باشد، و فرضِ وجود امامي كه مستحب مؤكّد شرعى را ترك كند، و در واقع عمل مكروهى را انجام دهد بسيار مشكل، و جاى استبعاد دارد.

پس اگر ازدواج نكرده باشد اشكال ترك مستحبّ از طرف معصوم، و اگر ازدواج كرده باشد اشكال فاش شدن اسرار و تضادّ با فلسفه غيبت پيش مي آيد، و چون طرفين قضيّه با اشكال مواجه است، عدّهاى چنين نتيجهگيرى ميكنند كه اصلا آن حضرت وجود ندارد.

نكتهى ديگر اين كه اصل ازدواج يا عدم ازدواج آن حضرت جزء اعتقادات ما نيست، بلكه از مسائل شخصى است كه در روايات نيز به آن تصريح نشده، و مورد بحث امامان قبلى نيز نبوده است، و كسانى هم كه در دوران غيبت توفيق درك حضور آن حضرت را داشته اند آن قدر سؤالات و مشكلات در ذهنشان بوده است كه به اينگونه سؤالات نرسيدهاند.

در دوران غيبت صغرى نيز از نائبان خاصّ، در اين زمينه سخنى شنيده نشده است.

از سوى ديگر ذهن انسان در كنار سؤال از ازدواج حضرت مهدى(عليه السلام)، سؤالات ديگرى نيز ميسازد از جمله اين كه:

آيا امام مهدى(عليه السلام) داراى فرزند است؟

آيا مكان خاصّى براى زندگى وى و فرزندانش وجود دارد؟

آيا فرض وجود فرزند و همسر براى آن حضرت با حكمت و فلسفه غيبت سازگارى دارد؟

و در صورت ازدواج نكردن، آيا بر خلاف سنّت و دستور پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) عمل نكرده است؟

و سؤالات ديگرى كه اين مقاله در صدد جواب دادن به بعضى از آنهاست.

بنابراين، پس از طرح سؤال اصلى و بيان ديدگاههاى متفاوت و دلائل آنها، و نيز بررسى دلائل، سعى ميشود تا به نتيجهاى مناسب و جامع برسيم.

آيا حضرت مهدى(عليه السلام) ازدواج كرده و داراى فرزند ميباشد؟

در پاسخ به اين پرسش، با توجّه به مسائل اعتقادى مانند: حكمت يا فلسفه غيبت، و نيز مسائل فقهى همچون استحباب شرعى ازدواج، و متونى كه مستقيم يا غير مستقيم دلالت بر ازدواج آن حضرت دارند، سه نظريّه وجود دارد:

ـ نظريّه أوّل: عدّهاى معتقدند كه حضرت مهدى(عليه السلام) ازدواج كرده است، و براى اثبات اين نظريّه به دلائل ذيل استناد جستهاند.

الف: استحباب ازدواج:

ازدواج و نكاح در اسلام مستحبّ مؤكّد و سنّتى نبوى است، پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله وسلم) نسبت به امر ازدواج و ترويج آن تأكيد داشته، و امّت خود را به اين امر تشويق و ترغيب ميكردند، و بارها فرمودهاند: «نكاح كنيد و با تشكيل خانواده بر تعداد خود بيافزاييد، كه من در روز قيامت به شما اگر چه فرزندى سقط شده باشد مباهات ميكنم»^([1]).

در احكام دين ازدواج سنّتى حسنه و مورد تأييد، و عزوبت (همسر نداشتن و مجرّد بودن) مكروه است.

و ازطرفى ازدواج نكردن، اعراض از سنّت رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) است، چرا كه آن حضرت(صلى الله عليه وآله وسلم)فرمود: «نكاح سنّت من است، و هر كس از آن اعراض كند (روى برگرداند و ازدواج نكند) از من نيست.»^([2])

اكنون كه ساليان متمادى از عمر حضرت مهدى(عليه السلام) ميگذرد، آيا مي توان گفت: او مستحبّ مؤكّد را ترك، و مرتكب مكروه شده است؟

هرگز نميتوان اينگونه نتيجه گرفت، چرا كه او امام است، و در عمل به مستحبّات شرعى از همه مردم سزاوارتر است، پس او ازدواج كرده و داراى همسر ميباشد.

در كتاب «النجم الثاقب» در پاسخ منكرين وجود اهل و عيال براى امام مهدى(عليه السلام) چنين آمده است: «چگونه ترك خواهند كرد، چنين سنّت عظيمه جدّ اكرم خود را با آن همه ترغيب و تحريص كه در فعل آن و تهديد و تخويف در ترك آن شده، و سزاوارترين امّت در اخذ به سنّت پيغمبر امام هر عصر است، و تاكنون كسى ترك آن سنّت را از خصائص آن حضرت نشمرده است.»^([3])

و نيز در كتاب «الشموس المضيئة» آمده است: «اگر در اين زمينه (داشتن همسر و خانواده) هيچ نقل روايى وجود نداشت، و فقط همين مطلبى كه آن حضرت با وجود سنّ زياد از نظر جسمي جوانى قويّ البنيه است... و نيز ميدانيم كه آن حضرت به سنّت پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) عمل ميكند، در قبول اين مطلب كه آن جناب همسر و فرزندانى دارد كافى بود»^([4]).

ـ نقد و بررسى:

دليل مزبور شامل دو قسمت است:

قسمت اوّل: ازدواج سنّت رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم)، و امرى نيكو و مستحبّ شرعى است.

قسمت دوّم: امام زمان(عليه السلام) لزوماً به اين سنّت و امر شرعى عمل ميكند.

هر دو مقدّمه نيازمند بررسى و تأمّل است.

امّا استحباب ازدواج^([5]) از آيات و روايات فراوانى استفاده ميشود مانند: آيه شريفه (فَانكِحُوا مَا طَابَ لَكُم مِّنَ النِّسَآءِ)^([6]) و آيه (وَأَنكِحُوا الاْ يَـمَى مِنكُمْ وَالصَّــلِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَآلـكُمْ )^([7]) و همچنين در حديثى رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) ازدواج را سنّت خود ميداند^([8])، و در حديثى ديگر ميفرمايد: هر كسى از آن اعراض كند از من نيست.^([9])و در رواياتى ديگر ازدواج امرى پسنديده و ممدوح دانسته شده^([10]) و بر توليد نسل و بقاء آن توصيه شده و كثرت مسلمين مايه مباحات پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) شمرده شده است.

در اهميّت و تشويق به ازدواج چنين آمده است: «هر كس ازدواج كند نصف دينش را بدست آورده است»^([11])، و نيز امام صادق(عليه السلام) مي فرمايد: «دو ركعت نماز كسى كه ازدواج كرده با فضيلتتر است از هفتاد ركعت نماز كسى كه بدون همسر است»^([12])، و همچنين در روايات فراوانى نقطه مقابل ازدواج

يعنى ترك ازدواج مذمّت شده و از ناحيه ائمّه(عليهم السلام) امرى مكروه و ناپسند شمرده شده است.^([13]) كه اين روايات نيز به قرينه مقابل دلالت بر استحباب ازدواج دارند.

با توجّه به آيات و روايات فوق و وجود كلمات امر مانند «انكحوا» در آيات، و تشويق به ازدواج در روايات، و توصيه كردن در عمل به سنّت رسول خدا، فقهاى بزرگوار اسلام، استحباب شرعى ازدواج را استنباط كرده و بر طبق آن به استحباب^([14])، و بعضى به استحباب مؤكّد فتوى دادهاند، و برخى آن را در شرايطى واجب ميدانند^([15]).

و از سوى ديگر از عمومات و اطلاقات ادلّه استحباب ازدواج بدست ميآيد كه

اوّلا: ازدواج چه به صورت دائم و چه به صورت غير دائم (موقّت) مستحب شرعى است.

ثانياً: استحباب ازدواج مخصوص مشتاقان و كسانى كه نيازمند به همسر ميباشند نيست، بلكه شامل غير مشتاقان و كسانى كه در خود احساس نياز به همسر نميكنند نيز ميباشد.^([16])

چرا كه علّت اين حكم شرعى در اشتياق به جنس مخالف و يا اطفاء (خاموش كردن) غريزه جنسى خلاصه نشده است، تا گمان شود ازدواج براى غير مشتاقان استحباب ندارد، بلكه مواردى از قبيل: تكثير نسل، و ابقاء نوع انسانى، و كثرت تعداد موحّدين، در استحباب شرعى ازدواج دخالت دارند.^([17])

پس اگر ازدواج براى تأمين اين اغراض هم باشد، از جهت شرعى مستحب است، و داراى مطلوبيّت شرعى است.

بديهى است كه استحباب ازدواج فقط مختصّ به ازدواج دائم نيست، بلكه شامل غير دائم و مِلك يمين (كنيزان) نيز ميشود.^([18]) و به همين جهت اينگونه به نظر ميرسد كه تحقّق يك مرتبه از ازدواج در طول عمر براى عمل كردن به اين مستحبّ شرعى كافى است، اگر چه بنا به عللى^([19]) بين زوج و زوجه جدايى حاصل شده باشد.

امّا با تأمّل در رواياتى كه در آن عزوبت (همسر نداشتن) مكروه دانسته شده است حتّى براى مدّتى اندك^([20])، معلوم ميشود كه مقصود از استحباب ازدواج، استمرار آن تا پايان عمر است.

پس عمل كردن به استحباب ازدواج در صورتى كافى است كه استمرار و دوام داشته باشد نه فقط صرف تحقّق آن، همانطور كه اين استحباب فقط به داشتن يك همسر نيست بلكه تعدّد آن نيز مستحب شرعى است.^([21])

بنابراين در باره مقدّمه أوّل (ازدواج سنّت پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)، و امرى مستحب است) چنين نتيجه ميگيريم:

1. ازدواج مستحب شرعى است، خواه نياز به ازدواج باشد و خواه نباشد، خواه دائم و خواه موقّت.

2. اين استحباب دوام و استمرار دارد، و شامل تمام عمر انسان ميشود.

3. تعدّد همسر نيز مستحب شرعى است.

و امّا مقدّمه دوّم (لزوم عمل امام(عليه السلام) به امر شرعى و سنّت رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) ) در اذهان سؤالاتى را به وجود ميآورد، از جمله اينكه:

با كثرت امور مستحبّى، آيا امام(عليه السلام) به همه آنها عمل ميكند؟ يا اينكه از آن امور انتخاب كرده و گزينشى عمل ميكند؟ آيا لزوم عمل به امور مستحب براى امام ضرورى است؟

بدون ترديد امامان مانند پيامبران چون هدايت مردم را بعهده دارند، و رهبران الهى محسوب ميگردند، هميشه در عمل به احكام الهى پيشقدم بودهاند، و اساساً رسالت آنان ايجاب ميكرد كه أوّل خودشان عامل به احكام الهى باشند، و از دستورات الهى سرپيچى نكنند، و در صحنه عمل براى ديگران الگو و نمونه باشند، لذا عمل نكردن به اوامرى كه حكايت از محبوبيّت نزد خداوند دارد (خواه واجب و خواه مستحب) براى رهبران دينى مذموم است، و شأن و رسالت آنان اقتضاء دارد كه آنها به دستورات واجب و مستحب عمل كنند، پس امام(عليه السلام) نيز به آنها عمل ميكند.

بنابراين، دو نكته در لزوم عمل كردن امام به مستحبّات وجود دارد.

1. هدايت و رهبرى و الگوى كامل بودن براى مردم كه ايجاب ميكند امام در زندگى و معاشرت و در برخورد با ديگران به نحو احسن عمل كند، و در عمل به دستورات دينى (واجب و مستحب ) پيشقدم باشد.

2. اقتضاى شأن و منزلت انسان كامل ايجاب ميكند كه به مستحبّات عمل كند، بدون ترديد نكته أوّل در زمان غيبت امام(عليه السلام) موضوعيّت ندارد، زيرا امام(عليه السلام) در مرأى و منظر مردم نيست، و امامت وى در باطن است، نه در ظاهر.^([22]) ولى نكته دوّم در رسيدن به مطلوب (امام پايبند به مستحبّات شرعى است، و سزاوارتر از ديگران است) كافى است.

با توجّه به دو مقدّمهاى كه گذشت، عدّهاى معتقدند كه امام زمان(عليه السلام) در عصر غيبت ازدواج كرده و صاحب همسر و فرزند است.

 ب: استدلال به روايات:

دليل ديگر معتقدين به ازدواج حضرت مهدى(عليه السلام) تمسّك به بعضى از روايات است، از جمله:

1 ـ مفضّل بن عمر از امام صادق(عليه السلام) نقل كرده است كه فرمود: &laquo... از مكان او هيچ يك از اولاد و ديگران اطلاع نمييابد، مگر مولايى كه متولّى امر اوست»^([23])، در اين روايت وقتى كه سخن از جا و مكان و محلّ زندگى آن حضرت ميشود، امام صادق(عليه السلام) ميفرمايد: كسى از مكان او اطلاع ندارد حتّى اولادش، پس معلوم ميشود او اولادى دارد، و داشتن اولاد حاكى از ازدواج امام است.

امّا با تأمّل در اين روايت نكاتى به نظر ميرسد كه مانع از استدلال بر ازدواج آن حضرت است، آن نكات عبارتند از:

الف ـ اين روايت در كتاب الغيبه نعمانى نيز نقل شده است، با اين تفاوت كه به جاى كلمه «ولد» كلمه «ولى» آمده است : «ولا يطّلع على موضعه أحد من وليّ ولا غيره^([24]) از مكان او كسى از ولى و غير ولى اطّلاع نمييابد»، يعنى دوست و غير دوست، آشنا و غير آشنا، از مكان او خبرى ندارند، و نميدانند او كجاست.

در اين روايت هيچ سخنى از فزرند و فرزندان نيست، بنابراين، با توجه به اين نقل اعتمادى بر آن روايت نيست.

ب ـ در روايت سخن از فرزند است، ولى از اين جهت كه بگوييم الآن امام(عليه السلام) داراى فرزند و همسر باشد نيست، و به اصطلاح مجمل است، چرا كه امكان دارد منظور فرزندانى باشند كه در آستانه ظهور و يا پس از ظهور امام(عليه السلام) به دنيا ميآيند.

ج ـ ممكن است اين روايت و امثال آن بيانگر مبالغه در خفاى شخص باشد، يعنى هيچ كس نميداند كه او در كجاست، حتّى اگر داراى فرزند هم باشد، فرزندانش نيز از جايگاه او اطّلاع ندارند.^([25])

د ـ از جهت سند مخدوش است، زيرا يكى از راويان آن ابراهيم بن مستنير و در جاى ديگر عبد اللّه بن مستنير است و هر دو مجهولاند.

با توجّه به نكات فوق، استدلال بر ازدواج امام(عليه السلام) در عصر غيبت مشكل، بلكه بعيد به نظر ميرسد.

ن ـ سيّد ابن طاوس از امام رضا(عليه السلام) نقل كرده است، كه آن حضرت فرمود: &laquo... خدايا، مايه چشم روشنى و خوشحالى امام زمان(عليه السلام) را در او و خانواده و فرزندان و ذرّيه و تمام پيروانش فراهم فرما»^([26]).

در اين روايت سخن از خانواده و فرزندان آن حضرت است، ولى چون معلوم نيست كه وجود اين فرزندان پيش از ظهور است يا پس از آن، از اين جهت مجمل است، و نميتوان به آن استناد كرد.

و ـ ابو بصير از امام صادق(عليه السلام) نقل كرده است كه فرمود: «گويا ميبينم كه قائم ما با خانوادهاش در مسجد سهله اقامت گزيده است، ابو بصير مي گويد: گفتم منزلش آنجاست؟ فرمود: آرى. گفتم: فدايت شوم! قائم هميشه در آن مسجد است؟ فرمود: آرى...&raquo.^([27])

اين روايت نيز دلالت بر وجود فرزند براى امام(عليه السلام) پيش از ظهور ندارد، و چه بسا مرادش اولاد آن حضرت پس از ظهور باشد، همانطور كه از سياق كلام در اكثر روايات كه به نمونههايى از آنها اشاره خواهيم كرد، اين گونه استفاده ميشود.

2 ـ روايتى مرحوم مجلسى(رحمه الله) در بحار الأنوار از على بن فاضل نقل كرده است، كه در آن به مكان و جزيرهاى اشاره شده كه نسل و فرزندان آن حضرت، زير نظر وى جامعه نمونه اسلامي تشكيل داده و براى خود حكومت دارند^([28])، اين مكان نامعلوم است، و هر كس نميتواند به آنجا برود، و دسترسى براى عموم مردم ممكن نيست.

تمسّك به اين روايت نيز نميتواند اثبات كند كه آن حضرت ازدواج كرده و در نتيجه فرزندانى دارد و لازمه آن نيز زندگى در مكان خاصّ است، زيرا اولاًّ: از نوع بيان روايت به دست ميآيد كه اين روايت اعتبار قابل ملاحظهاى در نزد مرحوم مجلسى(رحمه الله)نداشته است، زيرا ميگويد:

«چون اين حديث را در كتابهاى معتبر نيافتم آن را به طور مستقل و جدا ميآورم»^([29]).

ثانياً اين داستان با وجود تناقضات فراوان و سخنان بىاساس و نيز مجهول بودن عدّهاى از روات آن، قابل استناد نيست، حتّى بعضى از محقّقين با بررسىهاى گستردهاى كه انجام دادهاند، معتقدند جزيره خضراء افسانهاى بيش نيست و واقعيت ندارد.^([30])

و برخى همچون آقابزرگ تهرانى ميگويند: اين داستان تخيّلى است.^([31])

3 ـ روايتى كه ابن طاووس از امام رضا(عليه السلام) نقل كرده است. كه فرمود: «اللّهمّ صلّ على ولاة عهده والأئمّة من ولده

ابن طاووس ميگويد: روايت فوق اينگونه نيز نقل شده «اللّهمّ صلّ على ولاة عهده والأئمّة من بعده.^([32])

اين روايت نيز نميتواند اثبات كند كه آن حضرت داراى فرزند است.

زيرا با وجود دو گونه نقل معلوم نيست مقصود فرزندان بعد از آن حضرت است، يا امامان پس از او، بنابراين روايت مجمل است، علاوه اين دو روايت ناظر به پس از ظهور حضرت است نه پيش از آن.

هــ صاحب كتاب الشموس المضيئة پس از نقل هفت روايت در باره اقامتگاه و خانواده داشتن آن حضرت كه بعضى از آن را آوردهايم، چنين نتيجه ميگيرد. «از مجموع اين روايات معلوم مي شود كه حضرت حجّت(عليه السلام) خانواده و اقامتگاه دارد، هر چند كه جزئيّات آن را نميدانيم.^([33])

سپس اضافه ميكند كه داستان جزيره خضراء به نقل از مرحوم علامه مجلسى(رحمه الله) و داستانى قريب به آن در اثبات الهداة با اين قيد كه شيعيان آن جزيره از تمام مردم دنيا تعداد شان بيشتر است و هر يك از فرزندان امام(عليه السلام) در آن جزيرهها حكومتى دارند، چنين آورده است: «با توجه به عمر طولانى و مبارك ايشان ممكن است آن حضرت همسر و فرزندان متعدّدى داشته باشد كه بعضى مرده و برخى زندهاند

بنابراين، آن حضرت فرزندان و نوادگان زيادى خواهد داشت كه شمارش آنها به سادگى ممكن نيست.^([34])

با عنايت و دقّت در مطالب كتاب مذكور توجّه به چند نكته ضرورى است:

اوّلا: نميتوان به آن هفت روايت در اثبات ازدواج آن حضرت و در نتيجه وجود فرزندان و داشتن اقامتگاه استناد كرد، چرا كه برخى از آن روايات همان رواياتى است كه قبلا به آنها اشاره شد.^([35])

و برخى ديگر گوياى وجود همسر و فرزند براى آن حضرت نيست. و بعضى ديگر با خفاى شخصى و عدم اطلاع از مكان او سازگارى ندارد.

ثانياً: وجود فرزندان بىشمار آن حضرت با فلسفه غيبت منافات دارد، زيرا ممكن است فرزندان در صدد تشخيص هويّت خود برآيند، و خواهان دانستن حسب و نسب خود باشند.^([36])

ثالثاً: چطور ممكن است شيعيان آن جزيره (بنابر نقل وى از كتاب إثبات الهداة)^([37]) تعدادشان از تمام مردم دنيا بيشتر باشد. با اينكه علم پيشرفتهى نقشهبردارى و جغرافياى امروز در شناسايى نقاط اين كره خاكى چيزى را از قلم نينداخته است، و امروزه جايى وجود ندارد كه ناشناخته باشد، حتّى مثلث برمودا،^([38]) كاملا شناخته شده و اسرارش (خواص مغناطيسى) آشكار گشته و تعداد زيادى به آن مكان رفتهاند و گزارشهاى متعدّدى ارائه كردهاند. بنابراين معقول نيست كه جمعيّتى چند ميلياردى بيش از جمعيّت فعلى جهان در مكانى زندگى كنند و كسى هم از آنها هيچگونه اطلاعى نداشته باشد.^([39])

به هر جهت اينگونه مطالب نميتواند دليلى قاطع بر اثبات ازدواج و در نتيجه فرزندان و مكان اقامت خاصّى براى آن حضرت باشد.

ىــ برخى ممكن است براى اثبات ازدواج و فرزند داشتن حضرت مهدى(عليه السلام) به كنيه مشهور آن حضرت يعنى «أبا صالح» استدلال كنند، و بگويند اين كنيه به معناى پدر صالح است. و اين دلالت بر وجود فرزندى بنام صالح براى آن حضرت دارد.

اين نيز سخن درستى نيست زيرا:

اوّلا: با جستجو و تفحّص در ميان كنيههاى نقل شده براى حضرت مهدى(عليه السلام) در كتابهاى معتبر، چنين كنيهاى نقل نشده است، بلكه به نظر ميرسد اين كنيه بر اثر كثرت استعمال در ميان مردم، معروف شده است، و در بعضى از مجلاّت^([40]) و كتابها كه در پاسخ از اين سؤال مطالبى گفته شده است، بيشتر جنبه هاى ذوقى و استحسانى، با احتمالاتى بدون ذكر سند و دليل در نظر گرفته شده است، مثلا: گفته شده است كه اين كنيه ممكن است از آيه شريفه (وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِى الزَّبُورِ مِنم بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الاَْرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِىَ الصَّــلِحُونَ)^([41]) گرفته شده باشد.^([42])

و يا ميگويند: چه مانعى دارد كه ما به آن حضرت بگوئيم أبا صالح يعنى پدر تمام نيكىها و خوبيها؟

وممكن است برخى استدلال كنند به احاديثى كه در آنها واژه أبا صالح و صالح بكار رفته است.

مرحوم مجلسى(رحمه الله) نيز در اين رابطه داستانى در بحار الأنوار نقل كرده است،، در حاليكه با رجوع به آن احاديث و دقّت در آنها معلوم ميگردد، صالح يا أبا صالح نام جنّى است كه مأموريت دارد تا اشخاص گمشده را هدايت و راهنمايى كند.

در كتاب من لا يحضره الفقيه چنين آمده است: «امام صادق(عليه السلام)فرمود: هرگاه راه را گم كردى صدا بزن يا صالح! يا بگو: يا أبا صالح راه را به ما نشان دهيد، خداوند شما را رحمت كند!»^([43]).

امّا مرحوم مجلسى(رحمه الله) در حكايات و داستانهاى اشخاصى كه امام زمان(عليه السلام) را ديدهاند «قضيهاى را از پدرش نقل ميكند و او نيز از شخصى بنام امير اسحاق استرآبادى كه چهل مرتبه با پاى پياده به حجّ مشرّف شده بود نقل ميكند كه در يكى از سفرهايش قافله را گم كرد و متحيّر با حالت عطش و بىآبى مانده بود، سپس صدا زد يا صالح يا أبا صالح ما را راهنمايى بفرما، ناگاه شخص سوارهاى را از دور ديد كه آمد و او را راهنمايى كرد و به قافلهاش رساند، وى ميگويد: پس از آن قضيّه من متوجه شدم كه او حضرت مهدى(عليه السلام) بوده است.»^([44])

روشن است كه اين قضيه ارزش علمي و استدلالى ندارد، و صرفاً داستانى بيش نيست، زيرا معلوم نيست كه شخص مورد نظر واقعاً امام(عليه السلام)را ديده باشد.

آيا با اعتقاد به قدرت قاهر خداوند ممكن است چند نفر هوسباز و بى ايمان، به خاطر توسعه طلبى، دنيا را خاك و خاكستر كنند و آيا اين موضوع با اعتقاد مسلمانان عموماً و شيعه خصوصاً كه در انتظار جهانگير شدن اسلام هستند و عقيده دارند كه مصلح حقيقى - امام عصر ارواحنا فداه - بايد دنياى فاسد را اصلاح كند منافات ندارد؟